Bestaat het basisinkomen al?

In de Vrije Tribune– een social medium-  heeft ene “Bart” nov 6, 2014 een artikel gepubliceerd met de titel  “Basisinkomen bestaat al: het minimumloon”[1]

Het is moeilijk overzichtelijk en geordend op deze stelling van “Bart” te reageren. Hij gebruikt namelijk termen die totaal verschillend zijn als synoniemen. Dit is misleidend. Ook vermeng hij de bespreking van verschillende kanten van de zaak. Dit is verwarrend. Hij voert argumenten voor of tegen een “basisinkomen” zoals dit hem  voor ogen staat, terwijl hij niet duidelijk maakt wat hij er zelf onder verstaat en wie er voor een “basisinkomen volgens Bart” pleit. Dit helpt mee aan het ontstaan van de indruk dat het hem gaat om het optrekken van een rookgordijn rondom het basisinkomen, zoals dit op het ogenblik werkelijk ter discussie staat. Hij maakt er werkelijk een warboel van.

1. Terminologie:
   1. Bart verstaat kennelijk onder een basisinkomen dat wat nu het minimuminkomen is. Met alle regelingen die er nu mee verbonden zijn?
   2. Ook op een van de websites van de overheid wordt het woord basisinkomen gebruikt, ik meen in combinatie met de afkorting AOW..
   3. Op woordenboek.nl wordt de term basisinkomen als volgt omschreven: idee dat iedereen van overheidswege[2] een bepaald inkomen zou moeten ontvangen, ongeacht andere inkomsten en zonder de verplichting om zich beschikbaar te stellen voor de arbeidsmarkt..
   4. Dit komt in de buurt van wat de Vereniging Basisinkomen samen met haar Europese en mondiale partners verstaat onder een basisinkomen (liever ter onderscheiding van andere vormen, die ook basisinkomen worden genoemd, het Onvoorwaardelijk Basisinkomen = OBi), namelijk:
      een vast bedrag per een bepaalde tijdseenheid (bijvoorbeeld per maand), zonder voorwaarden als verplichtte tegenprestatie, inkomens- of vermogenstoets of partnertoets, individueel en hoog genoeg om als volwaardig burger aan de samenleving te kunnen deelnemen.
      Hoog genoeg betekent in dit verband 1042 euro netto per maand vlg. het niet-veel-maar-toereikend-criterium
      Dit is ook de vorm die het laatste jaar toenemend onder de aandacht is komen te staan.
2. Loskoppeling van werk en inkomen:
   Hoe je ook over inkomen denkt, een inkomen kan toch niet anders worden gezien als een tegenprestatie voor werk dat geleverd is en dat het werken voor de toekomst mogelijk moet maken. Dit is zeker niet in alle gevallen zo: Absoluut bezien hebben arme volwassenen vaak werk. Op basis van het niet-veel-maar-toereikend-criterium  waren er in 2012348 duizend werkende armen (waaronder 165 duizend zelfstandige ondernemers, zowel met als zonder personeel). Er waren toen 255 duizend arme uitkeringsontvangers en 79 duizend arme 65-plussers. Ook is de meerderheid van Nederlandse komaf: van de 813 duizend volwassenen in armoede waren er 488 duizend autochtoon.(CBS)
   Bovendien is het een belediging voor de mens te veronderstellen dat hij/zij zijn/haar bevrediging put uit de hoogte van zijn/haar inkomen in plaats van het verwezenlijken van zichzelf met zijn werk of te veronderstellen dat het eerst genoemde criterium de overhand zou hebben.
   De vergelijking met Saudie Arabië gaat volkomen mank, omdat het uit de olie opbrengsten de eigen bevolking mogelijk wordt gemaakt niet te hoeven werken.
   Met een OBi hoeft een minimuminkomen niet meer gehanteerd te worden. De juiste prijs voor geleverde arbeid zou dan bepaald moeten worden aan de hand van het criterium wat het werken voor de toekomst mogelijk blijft maken, zowel voor de werknemer als de werkgever en zelfstandig ondernemer.
3. De politiek:
   1. Op het ogenblik is er bij mijn weten nog geen enkele politieke partij die zich volmondig voor een OBi heeft uitgesproken.
   2. Met het oog op de internationale situatie moet er inderdaad bedacht worden hoe de verschillen niet desastreus uitwerken voor een land dat als eerste een OBi gaat hanteren tot het hanteren ervan een mondiaal gemeengoed geworden is.
4. Dat de verdergaande robotisering het sterkste argument voor het invoeren van een OBi zou zijn lijkt nu wel zo door de actuele discussies hierover, toch is dit een vergissing.Er zijn veel aspecten die tot het nastreven van een OBi (kunnen) leiden:
   1. De grote werkeloosheid inderdaad
   2. De stijging van ziek zijn door ondragelijk wordende stress op het werk, o.a. door het voortdurend opschroeven van de eisen die aan de werknemers worden gesteld o.a. en mogelijk vooral voor wat betreft de productie
   3. De voelbare noodzaak tot solidariteit met mensen die het hoofd net (niet) boven water kunnen houden en de mogelijkheid met een OBi bestaanszekerheid te verschaffen
   4. De ontwrichtende werking die een langdurige situatie van het hoofd net (niet) boven water kunnen houden heeft op de mensen die het betreft en de samenleving als geheel
   5. De vernederende positie waar mensen in zitten die – met of zonder uitkering – het hoofd net (niet) boven water kunnen houden en de voorwaarden waar zij aan moeten voldoen
   6. De verplichting voor mensen die geen kapitaal achter de hand hebben om te moeten gaan werken om in een inkomen te voorzien of het werk je nu aanstaat of niet. De behoefte daarvan ontslagen te worden.
   7. Het recht dat we iedereen toekennen op een waardig leven
   8. Het recht dat iedereen door te zijn geboren heeft op zijn deel van wat de natuur (in de meest brede zijn van het woord inclusief bodemschatten) biedt
   9. Het recht op een aandeel van de huidige welvaart als erkenning van het aandeel dat onze voorouders gezamenlijk hebben gehad in de totstandkoming ervan
5. Inderdaad: arbeid is persoonlijk noodzakelijk om mensen structuur en eigenwaarde te geven door zichzelf te kunnen verwezenlijken. Die arbeid hoeft echter geen betaalde arbeid te zijn.
   Wel zullen mensen door het invoeren van een OBi meer armslag krijgen om dat vrijwilligerswerk wat ze nu ook doen of net niet kunnen gaan doen wel te kunnen gaan of blijven doen.De angst die nu bestaat dat er een samenleving door zal ontstaan van domme en luie nietsnutten komt voort uit het gevoel van schaarste en benadeeld te zijn dat kennelijk bij veel mensen al of niet bewust leeft.Werken/ondernemen en de huidige stand van onze beschaving zijn inderdaad met elkaar verbonden.
   Met een OBI kan het alleen maar beter worden.

   En last but not least: creativiteit en inventiviteit komt niet voort uit hoofd- en handarbeid. Juist andersom! Creativiteit en dadendrang komen van binnenuit, waar je dit ook wilt situeren.

[1] op Vrije Tribune nov 6, 2014 door Bart

[2] Onder overheid moet vanzelfsprekend worden verstaan: de bevolking als geheel met als bemiddelaar de overheid = regering (≈ -in dit geval – ministerie van financiën)