De economische verandering is in volle vaart. Hij wordt beschreven met de begrippen globalisering, flexibilisering en individualisering. De grondgedachte luidt: Groei en winst tot elke prijs en vrije vaart voor kapitaalinteresses. Van deze liberalisering profiteren slechts enkele. Velen moeten echter leven met de gevolgen van massawerkloosheid, armoede, sociale buitensluiting en perspectiefloosheid. Getroffen zijn echter ook die, die werk als broodwinning hebben, want werk als broodwinning als zinvol en maatschappelijk integrerend element verliest aan betekenis. Vooral “goed werk”, dat zekerheid en persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden biedt wordt schaars en vaak vervangen door onzeker, flexibiliserend en deels niet bestaanszeker dienstverband. Werk en sociale zekerheid zijn echter de basis voor een sociaal bevredigde maatschappij. De waardigheid van de mensen vormt hierbij het fundament.
Het onvoorwaardelijke basisinkomen is een instrument voor de principiële wijziging van de sociale zekerheid en het werk. Het doel is een “Meer” aan solidariteit en zelfbeschikking. Met een onvoorwaardelijk basisinkomen dient leven en werk, individuele vrijheid en sociale samenhang opnieuw te worden afgestemd.
Door het onvoorwaardelijke basisinkomen krijgt elke burger een individuele, wettelijke aanspraak op een monetaire, menswaardige bestaanszekerheid door de gemeenschap. Het basisinkomen wordt als mensenrecht gedacht.
Constitutief voor alle modellen van het basisinkomen zijn de volgende vier criteria:
- universeel: wettige aanspraak voor elke burger, onafhankelijk van inkomen, vermogen en levenswijze.
- persoonsgebonden: individuele aanspraak vanaf de geboortedag, zelfstandige bestaanszekerheid voor elke vrouw, elke man en elk kind. Geen aanrekening in het kader van de gezamenlijke huishouding
- bestaanszeker: Garantie van het socio-culturele bestaansminimum, d.w.z. de met de sociale en culturele standaard overeenstemmende leefwijze, die een maatschappelijk aandeel en deelname waarborgt.
- onvoorwaardelijk: geen controles, geen dwangmaatregelen, geen werkdwang, positief mensbeeld.