Onze oosterburen zijn volop aan het lobbyen voor een onvoorwaardelijk basisinkomen (Bedingungslosses Grundeinkommen – BGE). In Nederland zijn wij ook flink aan de weg aan timmeren voor het Onvoorwaardelijke Basisinkomen – OBI. Bij onze zuiderburen is het ooit speerpunt geweest van Vivant, maar nu zijn er een flink aantal mensen in België die, een na ontmoeting in het Europees Parlement 26-27 april jongstleden, aan de slag zijn gegaan om een Belgische vereniging voor het basisinkomen op te richten. Op dit moment hebben zij als Belgisch netwerk de volgende domeinnamen geregistreerd: revenudebase.begrundeinkommen.bebasicincome.be. De domeinnaam basisinkomen.be verwijst al enige tijd naar onze website, maar zal in de toekomst de Belgen gaan bedienen. De bedoeling is dan om die laatste engelstalige domeinnaam overkoepelend te laten zijn voor de drie landstalen (met een keuzemenu). Daaronder komen dan de aparte paginas per taal.
De ‘spokesman’ van dit team is Merijn Fagard (onthoudt die naam). Hier een bericht van zijn blog:
Meeting over het basisinkomen in Brussel
Afgelopen donderdag en vrijdag ben ik naar een meeting over het basisinkomen gegaan in het Europees parlement! Dat was een hele fijne en interessante ervaring. Om te beginnen leerde ik er veel toffe nieuwe mensen kennen en ook de ervaring om in een zaal van het Europees parlement te verzamelen – met échte simultaan vertaling! – was de moeite…
Merijn is de krullenbol midden in het beeld, Rechts op de foto Leon Seegers naast hem Wim de Heer - VBI
Thema was het basisinkomen. Misschien herinner je je nog de grote affiches die op een gegeven moment (in de jaren ’90 als ik mij niet vergis) ooit het straatbeeld in België sierden vanwege Vivant. Dit was toen een nieuwe kleine partij die opkwam voor directe democratie, het basisinkomen en bepaalde hervormingen in ons belastingsysteem.
Sindsdien is de idee van het basisinkomen bij mij ergens blijven hangen. Grote verdedigers er van zijn Roland Duchâtelet, de oprichter van Vivant en Philippe Van Parijs, filosoof en econoom aan de Universiteit van Louvain-La-Neuve. Het was nu ook weer de nieuwsbrief van Vivant waardoor ik van deze meeting hoorde.
De idee van het basisinkomen
Het basisinkomen houdt in dat iedere persoon een gegarandeerd geldbedrag krijgt van de staat. Dit kan laag zijn of hoog, dus minder dan het minimuminkomen, gelijk aan het minimuminkomen of zo hoog dat je er van kan leven en zonder problemen kan deelnemen aan de maatschappij. Bovendien is het onvoorwaardelijk. Dat wil zeggen dat je er niet voor moet werken, niet voor moet studeren of een opleiding volgen, niet voor moet zoeken naar werk. Het is ook een inkomen dat je krijgt onafhankelijk van je overige bezittingen. Zowel een arme sloeber als een miljonair krijgen, bij wijze van spreken, dit inkomen. Het is een inkomen dat volledig los staat van zowel werk als bezittingen. Volledig los ook van leeftijd, gender, afkomst, etc. Zowel kinderen, ouderen, werkenden, niet werkenden, buitenlanders, binnenlanders, vrouwen, mannen, etc. krijgen standaard dit inkomen. Uiteraard staat dit nog los van de ziekteverzekering. Mensen die ziek zijn of gehandicapt kunnen dus eventueel nog geld bovenop krijgen.
De achtergrond van deze idee…
Er zijn verschillende argumenten voor deze soort van geldverdeling. Sommige zijn economisch, andere zijn ethisch getint. Ik ben nog niet zo goed thuis in de materie, dus zeker ken ik niet de hele discussie. Op het internet is in ieder geval al veel informatie te vinden…
Zelf ben ik intuitief pro, maar uiteraard ontslaat dit mij niet van de plicht de hele achtergrond er van verder te onderzoeken. Op deze blog kun je dus in de toekomst nog één en ander verwachten… Het werk van Philippe Van Parijs is daarbij een goed referentiepunt en ook de website van Vivant. De bedoeling vandeze meeting in Brussel was nu om alvast Europawijd 1.000.000 handtekeningen te verzamelen om zo de Europese commisie te kunnen dwingen er naar te kijken… Sinds 1 april 2012 (en ja, dit is géén 1-arilgrap ) is er namelijk een nieuwe wet invoege waardoor de inwoners van Europa maatregelen aan de commissie kunnen suggereren waarvoor in 1 jaar tijd 1 miljoen handtekeningen zijn verzameld. Ziehier de uitdaging!
Waarom zo een inkomen?
Een krachtig argument pro vind ik zelf is de volgende gedachtegang. Onze economie op dit moment is een hoogtechnologische. Dit betekent dat automatisering daarin een heel grote rol speelt. Bijna al het werk wordt tegenwoordig door machines gedaan, en naarmate machines nog intelligenter worden zal deze trend (die al een tweetal eeuwen bezig is) zich alleen nog maar verderzetten.
Op zich is dat fantastisch! Het leidt er toe dat we met zijn allen minder moeten werken. Zou je toch denken…
En dat is ook zo. Door de trend van de automatisering van het economische leven worden jobs schaars. Dit betekent dat niet iedereen werk heeft en zelfs dat niet iedereen werk kan krijgen. Er is gewoon te weinig werk!
Daarop kan men op verschillende manieren reageren. Eén ‘oplossing’ is dat men de lonen drastisch verlaagt. Zo dat arbeid door mensen goedkoper wordt dan geautomatiseerde arbeid. Dat is een vrij onmenselijke situatie, vandaar de aanhalingstekens bij het woordje oplossing boven. Toch gebeurt dit nu in Duitsland. Daar bestaat nu een groep van mensen die moeten werken aan 4 à 6 Euro per uur, volledig legaal.
Een andere oplossing is het toekennen van uitkeringen. Het probleem is echter dat die gekoppeld zijn aan de voorwaarde dat men moet zoeken naar (betaald) werk, wat in een situatie waarin de hoeveelheid werk afneemt nogal absurd is.
Nu hoor je vaak dat er toch profielen zijn die niet worden ingevuld omdat mensen er niet voor zijn opgeleid. Dan moet men echter mensen motiveren daartoe, wat toch een zeer moeilijke aangelegenheid is. Je zou ook kunnen aanvoeren dat deze situatie menselijk gesproken niet toelaatbaar is, omdat je dan mensen dwingt een opleiding te volgen waar ze zelf niet voor gekozen hebben…
Wat je echter minder vaak hoort, maar wat toch ook even waar is, is het feit dat er ook veel werk is in onze maatschappij dat nu niet gebeurt omdat het te weinig opbrengt. Sociaal werk, buurtwerk, het zorgen voor kinderen, huishoudelijk werk zijn vormen van werk die nu vaak op vrijwillige basis geschieden. Het feit dat nu mensen met twee moeten gaan werken om een huis te kunnen betalen zorgt voor een groeiende vraag naar kinderopvang. Maar iemand al gevraagd hoe veel dat – belangrijke en verantwoordelijke – werk eigenlijk opbrengt?!
Vandaar de idee van het basisinkomen. Geef mensen een inkomen los van welke voorwaarde dan ook! Dit geeft dan de vrijheid gedeeltelijk te gaan werken of om arbeid te doen die wel belangrijk is maar die nu niet of te min betaald wordt. Op die manier kan het beschikbare werk ook beter verdeeld worden over de beschikbare mensen en kunnen we met zijn allen minder gaan werken. Nu is de situatie zo dat mensen die niet werken te veel tijd hebben en te weinig geld. Mensen die werken daarentegen verdienen wel hun brood maar hebben daarbij ook zeer weinig tijd. Het basisinkomen zorgt er voor dat het weinige werk dat we nog moeten doen beter verdeeld wordt, zodat iedereen op den duur zowel een redelijke hoeveelheid geld als tijd overhoudt.
Deze discussie is uiteraard veel breder maar dit is alvast één argument voor het basisinkomen…
Waarover gingen de discussies?
De discussie in het Europees parlement ging over de finale tekst waarin het basisinkomen zal worden voorgesteld én over de samenstelling van een team over heel Europa heen dat zal zorgen voor het verzamelen van handtekeningen. Het Belgische team bestaat alvast uit een hoop mensen en wees maar zeker dat we u niet gerust gaan laten!
) is er namelijk een nieuwe wet invoege waardoor de inwoners van Europa maatregelen aan de commissie kunnen suggereren waarvoor in 1 jaar tijd 1 miljoen handtekeningen zijn verzameld. Ziehier de uitdaging!
