Eindelijk discussie over het idee van een basisinkomen?

logo-npi

Het NPI heeft eerder gepleit[1] voor het opnieuw in studie nemen van het basisinkomen. De relevante tekst staat onderaan deze blog.

Zie ook een aantal blogs op de NPI-site die in het kader van het thema EENVOUD[2] verzameld zijn in de rubriek Basisinkomen[3].

Inmiddels organiseert de Vereniging Basisinkomen samen met Europese zusterorganisaties een petitie om in Europees verband het ‘onvoorwaardelijk basisinkomen’ op de agenda[4] te zetten.
Opvallend is dat er rond deze vereniging een actieve groep voorstanders van een basisinkomen is, maar dat het idee verder vooral wordt genegeerd. Een enkeling verwart het met uitkeringen die als regel aan vele voorwaarden zijn verbonden!
De voorstanders zijn soms ook geporteerd van andere ingrijpende wijzigingen, zoals het overgaan naar een circulaire economie of het vervangen van belasting op arbeid door belasting op grondstoffen. Uiteraard zijn de voorstanders sterk in het aandragen van problemen die als sneeuw voor de zon verdwijnen zodra je een onvoorwaardelijk basisinkomen invoert.
Tegenstanders hoor je nauwelijks. Wel sommen de voorstanders soms vermeende nadelen op die dan meteen ontkracht worden. Zie bijvoorbeeld de tekst Met een basisinkomen, wie betaald dat en gaan de mensen dan nog wel werken?[5]
Veel tegenstand kan natuurlijk verwacht worden bij organisaties die betrokken zijn bij het in de lucht houden van het huidige complexe stelsel van belastingen, toeslagen en sociale zekerheid. Maar die zullen niet helpen om de slapende honden wakker te maken!

Het is daarom heel goed dat er nu een poging gewaagd wordt om na de zomer het onderwerp stevig onder de aandacht te brengen. De week van 16-22 september is aangewezen als de Week van het basisinkomen[6]. Deze week van actie is om een bijdrage te leveren aan de discussie over het idee van een basisinkomen bij het grote publiek.
Het NPI heeft zich aangemeld als ondersteunende organisatie[7] en zal naar vermogen bijdragen aan een kwalitatief goede discussie.


Tekst uit nota van het NPI over arbeidsmarktbeleid[8]
Nieuw onderzoek naar de merites van een basisinkomen

Invoering van een basisinkomen voor iedereen kan de volgende positieve effecten hebben: activeren inactieven, opheffen bureaucratie rond diverse uitkeringen, meer zelfstandige arbeid, meer vrijwilligerswerk mogelijk maken, maatschappelijk erkenning voor een keuze om niet te werken.
In 1985 heeft de WRR de merites van een basisinkomen onderzocht en vervolgens aanbevolen[9] om een (bescheiden) basisinkomen in te voeren. In een nieuwe studie zou kunnen worden nagegaan wat de merites van een basisinkomen kunnen zijn in het huidige tijdsgewricht.

  • Wat kost invoering van een basisinkomen en welke financiële baten kunnen daar tegenover staan?
  • Hoe kan een basisinkomen dienen ter vervanging van bestaande regelingen in de sociale zekerheid?
  • Welke veranderingen in het fiscale stelsel zijn nodig?
  • Wat zijn de verwachte effecten op de arbeidsmarkt, de economie als geheel en de overheidsbegroting?
  • Hoe kunnen (al of niet vermeende) bezwaren tegen het basisinkomen (hoge kosten; laag arbeidsethos) worden ondervangen?

Bron:

Noten: