Naast de strijd voor betere arbeidsrechten, moeten vakbonden werken aan het aanpakken van massa-werkloosheid door op te komen voor werklozen zowel als voor werknemers.
Er moet iets veranderen in het “laxisme”[1] van de vakbonden met betrekking tot andere vormen van strijd dan die van de arbeiders.
Ik zeg dit nadat het bijwonen van het Europees Sociaal Forum Firenze 10 +10 in Florence. Tijdens een specifieke vier uurs workshop over sociale- en Arbeidsrechten, was ik verbaasd over het feit dat bijna geen enkel vakbondslid van het panel van ongeveer 10, ooit het woord “werkloze” of “werkloosheid” in de mond nam. (eigenlijk heb ik deze woorden nooit gehoord, maar misschien heb ik iets gemist). Integendeel, de panelleden hielden allemaal een soortgelijke toespraak (gedurende 4 uur!). Ze beschreven hoe moeilijk ze het vinden om te vechten tegen de criminalisering van hun activiteiten door de regering en het afbreken van werknemersrechten.
Zeker, dit zijn belangrijke onderwerpen waar rekening mee moet worden gehouden bij het bekritiseren van de vakbonden. Uiteraard wordt hun baan steeds moeilijker in deze tijden. Maar toch, met de nadruk alleen op de werknemersrechten (en niet veel over sociale rechten als geheel), missen de vakbonden het grotere plaatje van de situatie.
Vakbonden kunnen zich niet veroorloven werklozen te vergeten
Laten we dit niet vergeten: aan de wortels van de precarisatie[2] van de werknemers ligt het feit van de stijgende werkloosheid. Het is een kwestie van onderhandelingskracht : hoe meer werklozen er zijn, hoe meer werknemers kunnen worden bedreigd door de werkgevers, omdat werknemers gemakkelijk kunnen worden vervangen door deelnemers uit het reserveleger van werklozen.
Het is niet nodig om marxist te zijn om dit te begrijpen: mensen uit het precariaat doen alles om een baan te krijgen, en daarmee vechten ze eigenlijk eigenlijk tegen werknemers. Omgekeerd, terwijl ze proberen om hun eigen rechten te veilig te stellen versterken werknemers en vakbondslui eigenlijk de belemmering voor de toegang tot de arbeidsmarkten daardoor de strijd tegen werklozen en precaire mensen.
Om een lang verhaal kort te maken, hoe kunnen vakbonden doen alsof ze de problemen van stijgende arbeidsonzekerheid oplossen, zonder die van de massa-werkloosheid te onderkennen?
Onzekerheid van werknemers en werkloosheid kunnen niet afzonderlijk worden bestreden. De consequentie daarvan is, het punt dat volledig werd gemist bij Firenze 10 +10, dat het hard nodig is dat vakbonden begrijpen dat werkloosheid ook hun probleem is. Vandaar dat ze niet alleen de rechten van werknemers moeten verdedigen, maar ook sociale rechten, zodat de situatie van de niet-werkenden (wat in feite de overgrote meerderheid van de bevolking vormt) wordt verbeterd en kunnen bijdragen aan de verbetering van de onderhandelingskracht.
De argumenten voor een basisinkomen
Nogmaals, een eenvoudige oplossing hiervoor is het onvoorwaardelijk basisinkomen: een bedrag geven aan iedereen, afgezien van of je werkt of niet, en ongeacht je beschikbare middelen. Het belangrijkste punt voor een basisinkomen is, dat als het hoog genoeg is, men zich kan veroorloven om niet te werken, maar nog steeds een waardig leven kan leiden, ook het voor werkgevers moeilijker is om werknemers slechte arbeidsomstandigheden te laten accepteren, evenals met lage lonen. Werknemers zou gewoon weglopen en alleen gaan leven van hun basisinkomen.
Aan de kant van niet-werkenden, zal een basisinkomen minder bureaucratie en kosten vergen, minder stigmatisering, meer gevoel van veiligheid geven en meer tijd voor ontwikkeling, of aanzetten tot sociale nuttige activiteiten (buiten betaalde arbeid).
Het zou ook kunnen bijdragen tot een beter begrip van de productieve trends van de toekomst, en dus zichzelf moeten afvragen of elke zelfstandig baan zou moeten worden verdedigd. Uiteraard zijn vele industriële sectoren veroordeeld om te verdwijnen gelijk de winst. Vanuit het perspectief van het onvoorwaardelijke basisinkomen, is dit geen slechte zaak . Integendeel, dit zal mensen bevrijden van repetitieve taken en gevaarlijke laagbetaalde banen en een andere soort energie geven om meer interessante en maatschappelijk goede activiteiten te ontplooien.
Onnodig om te kiezen tussen werknemers en niet-werkenden
In een notendop, het merkwaardige is dat, in tegenstelling tot de strijd voor de rechten van werknemers door vakbonden, een basisinkomen zou vechten voor werknemers samen met werklozen en het algemeen belang op hetzelfde moment. Maar natuurlijk, het vereist dat vakbonden hun visie verbreden, en dus opnieuw “het geval werkeloze”: als volledig onderdeel van hun eigen strijd maken. Dit is niet onmogelijk: de Zwitserse Unie SYNA, bijvoorbeeld heeft haar steun aan dit idee gegeven.
Hopelijk zal een Europese campagne op basisinkomen worden gelanceerd in de komende maanden, en zal bijdragen tot een echte discussie tussen de samenleving over dit onderwerp te creëren.
- Auteur: Stanislas Jourdan, 13 november 2012, website http://stanislasjourdan.fr/en/
- Bron: http://boilingfrogs.info/2012/11/13/problem-trade-unions/
- Vertaling: Orthelius http://orthelius.info
Noten
- [1] http://nl.wikipedia.org/wiki/Laxisme
- [2] Wij spreken dan van ‘precarisering’ van de arbeid, als een ontwikkeling waarbij flexibilisering, deregulering en uitbesteding etc. aan de ene kant en processen van sociale uitsluiting via vreemdelingenwetten en voorwaardelijk burgerschap onder de druk van de concurrentie op elkaar ingrijpen tot een proces van informalisering www.euromarches.org/nl/dutch3.doc
- [3] http://www.syna.ch/aktuell/newsmeldung/article/418/ja-zum-bedin.html
- Lees ook: Basic Income: The Way out of a Sick Society http://la.indymedia.org/news/2011/03/245107.php