Sinds de jaren 1990 is de Indiase economie met gemiddeld meer dan 6% per jaar gegroeid. Toch zijn honderden miljoenen blijven steken in armoede en groeit de ongelijkheid. Hoewel er 1200 centraal gefinancierde sociale beleidsplannen in wetboeken staan beschreven en honderden meer op staatsniveau, baseren opeenvolgende regeringen zich al tientallen jaren grotendeels op het Public Distribution System (het Openbare Distributie Systeem, PDS) om armoede te verhelpen.
Het PDS subsidieert consumenten via gesubsidieerd graan, rijst, suiker en kerosine als ze een Below Poverty Line (Onder de Armoedegrens, BPL) kaart hebben of iets soortgelijks. Ook veel producenten van goederen krijgen enorme subsidies. Al met al zijn subsidies goed voor 7% van het BBP.
Ze werken niet. Het systeem is verkwistend, inefficiënt, marktverstorend, verstard en volkomen corrupt. Rajiv Gandhi’s uitspraak dat “85% van de gesubsidieerde levensmiddelen de armen niet bereikt” is beroemd geworden. De vice-voorzitter van de Planningscommissie zei in 2009 dat slechts 16% ervan hen bereikte. Anderen schatten dat van elke bestede roepie 72% onderweg verdwijnt.
Terwijl de Congrespartij, lang beschouwd als het bastion van de Indiase democratie, doorging met het PDS lanceerde zij in 2005 het grandioze National Rural Employment Guarantee Scheme (Nationale Garantie Regeling voor Werk op het Platteland, NREGS), dat elk huishouden op het platteland zogenaamd 100 dagen per jaar werk garandeerde tegen het minimumloon. Enorme aantallen hebben er vermoedelijk hun voordeel mee gedaan, enorme bedragen zijn besteed, vele loftuitingen geuit.
In werkelijkheid zijn spoken opgestaan waarvan in de boeken staat dat zij arbeid hebben verricht. De meeste mensen op het platteland hebben weinig of geen werkdagen onder de regeling gehad (omgedoopt door toevoeging van de naam Gandhi als eerste woord, zodat de regeling meer status kreeg). Een groot deel van het geld is verdwenen in de zakken van lokale bureaucraten. Een studie schat dat slechts 8% van de ontvangers 100 dagen in een jaar werkzaam was. Een andere stelde dat slechts een minderheid van de projecten afgerond was, een derde dat het armoede op het platteland helemaal niet teruggedrongen heeft. Corruptie is wijdvertakt. De regeling wacht alleen nog maar op een journalist om een boek te schrijven met de titel “The Greatest Social Policy Scam in History“ (“De Grootste Zwendel van het Sociale Beleid in de Geschiedenis”).
Ondertussen broeit er iets opmerkelijks. Een radicaal alternatief is bezig terrein te winnen. In 2009 lanceerden we, onder leiding van de Self-Employed Women’s Association (Vereniging van Vrouwelijke Zelfstandige Ondernemers, SEWA), de eerste van drie proefprojecten voor contante geldbetalingen. Het principe is eenvoudig: geef mensen geld, een basisinkomen, in plaats van subsidies of een vorm van gesubsidieerd werk. En verbind er geen voorwaarden aan, zoals voorschrijven hoe mensen het geld moeten besteden, ze kunnen dat zelf beslissen. We eisen de eer niet op voor wat er sindsdien is gebeurd, want andere factoren hebben daartoe bijgedragen. Maar de pilot projecten bleken een schot in de roos.
De eerste, gefinancierd door het United Nations Development Programme (Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties, UNDP), speelde zich af in een deel van Delhi met lage inkomens, waar honderden huishoudens de keuze kregen voorgelegd tussen doorgaan met gesubsidieerde producten of de ontvangst van een maandelijks geldbedrag van gelijke waarde. Vanaf het begin kozen velen voor het geld. Later, tijdens de evaluatie, wensten veel meer dit ook. Hoewel er een politieke campagne werd georganiseerd tegen de geldoverdrachten, waarbij fysiek geweld tegen onze vrouwelijke veldwerkers niet geschuwd werd, zijn de resultaten zeer positief, de levensstandaard verbeterde.
Ondertussen lanceerden we, met financiële steun van Unicef, een groter proefproject in de deelstaat Madhya Pradesh. In acht dorpen kreeg iedere man, vrouw en kind gedurende anderhalf jaar iedere maand een onvoorwaardelijk geldbedrag. Meer dan 5.500 dorpelingen incasseerden het geld. De effecten hebben we geëvalueerd door ze in een gerandomiseerd onderzoek te vergelijken met mensen die in vergelijkbare dorpen leven (controlegroepen).
Dergelijke pilots duren lang. De politiek wacht niet. We kunnen volstaan met te zeggen dat de resultaten van deze en het derde proefproject in tribale dorpen hartverwarmend zijn. Ook al is het betaalde bedrag zeer bescheiden, ongeveer 30% van het absolute minimum, toch hebben we verbeteringen gezien in voeding, schoolbezoek en de prestaties op school, de status van vrouwen, economische activiteit en in sanitatie. Veel dorpelingen hebben ons verteld dat ze contant geld willen in plaats van subsidies.
Mensen lijken zich veiliger te voelen en winnen aan vertrouwen omdat zij geld achter de hand hebben. Dat is wat er gebeurt. Het doet hen beseffen dat zij meer controle over hun leven hebben, zodat de positieve effecten groter zijn dan de waarde van de geldoverdracht.
Dat wat er in het politieke centrum, in Delhi, gebeurt, is zo intrigerend. In de afgelopen maanden is ons gevraagd om senior ambtenaren op de hoogte te brengen. Zij zijn zo stoutmoedig geworden dat zij in het centrum van het nationale debat aandringen op contante geldbetalingen.
In november kwam de minister-president op de televisie om aan te kondigen dat de regering op het punt staat om een programma voor de overdracht van contant geld te lanceren, dat in 2013 in 51 districten ingevoerd zou worden door het verhogen van de prijs van kerosine en door mensen te compenseren door rechtstreeks geld te storten op bankrekeningen. Om niet achter te blijven lanceerde op 15 december Delhi’s Eerste Minister in haar staat een regeling voor onvoorwaardelijke geldoverdrachten voor diegenen die buiten de dekking vallen die BPL kaarthouders wel hebben. Een stortvloed van mediacommentaar volgde.
De Congrespartij is veranderd. Eerder deze maand landde haar leidster, Sonia Gandhi, de minister-president, en een aantal collega’s uit het kabinet, met een helikopter in een dorp en maakte daar haar beleid op het gebied van contante geldoverdrachten bekend aan een menigte van 30.000 mensen.
Het sociale beleid in India staat op een kruispunt. Een groep hardnekkige aanhangers van het PDS, gekant tegen overdracht van contant geld, propageren de aanname van een wetsvoorstel dat het Recht op Voedsel garandeert wat het PDS en gesubsidieerd voedsel zou veralgemeniseren. Ook hebben ze vijandige protesten georganiseerd. Ze beweren dat uitkeringen in contanten zou leiden tot het verdwijnen van de openbare sociale diensten.
Dwazen zijn het die tegen de wind in pissen. Het PDS is letterlijk verrot, zoals Delhi’s Eerste Minister heeft toegegeven. Vaak wordt graan geleverd in zakken die talrijke kleine steentjes bevatten om het gewicht te verzwaren, graan en rijst zijn dikwijls muf; vaak reizen dorpelingen lange afstanden alleen om te ontdekken dat de rantsoenen er niet zijn. Dit alles wordt genegeerd. In feite zeggen de paternalisten “Laat ze smekelingen blijven”.
Er bestaat nu een groot risico dat in de haast om geld transfers in het hele land in te voeren, ontwerpfouten en overmatige politisering de zaak voor jaren op scherp zal zetten. Dit moet een les zijn voor de overheid. In de dorpen waar mensen een basisinkomen ontvangen, zijn de betalingen een extra, geen vervanging voor iets. We vroegen iedereen om binnen drie maanden een bankrekening te openen na ontvangst van hun eerste betaling. Natuurlijk waren er kinderziektes. Maar al snel had iedereen met de hulp van onze collega’s een rekening. In die tijd verflauwde de argwaan en werd de steun voor geldtransfers versterkt.
De regering doet het op de verkeerde manier. Ze verhoogt de prijs van een gesubsidieerd product, kerosine, vertelt de mensen dat zij gecompenseerd zullen worden met behulp van een bank en aan de hand van een identiteitskaart, de Aadhaar [http://en.wikipedia.org/wiki/Unique_Identification_Authority_of_India]. Maar, zoals de pilot van de overheid heeft laten zien, zullen velen er op de korte termijn nadeel van ondervinden, omdat zij geen bankrekeningen hebben en het geld niet kunnen krijgen. Dit draagt het risico in zich van een terugslag.
De oplossing moet gebaseerd zijn op het besef dat, terwijl dorpelingen altijd financieel op het randje balanceren, een regering een perspectief kan ontwikkelen voor de middellange termijn. Als zij de regeling in deze 51 districten introduceert door in het eerste jaar extra geld aan te bieden, terwijl ze bekend maakt dat iedereen in die tijd een bankrekening moet openen, zullen de fiscale kosten klein zijn. In het tweede jaar kan ze geleidelijk geselecteerde subsidies afbouwen, de voordelen delen door de uitbetaling van een derde van de subsidie in extra betalingen en bespaart zij de fiscale schatkist de overige tweederde. Vergeet niet dat het meeste geld uitgegeven aan subsidies niet de beoogde groep begunstigden bereikt.
Zal wijsheid prevaleren? Men kan niet optimistisch zijn. Het is het jaar voor de verkiezingen en de inzet van het Congres is om van cash transfers, wat een vooraanstaande politicus heeft genoemd een “game-changer” te maken, een maatregel waarmee iemand de verkiezingen kan winnen. Dit zal de oppositie wakker schudden. Iedereen zou erbij winnen als de politici de wijsheid zouden kunnen opbrengen om de hervorming te depolitiseren. De regering moet een onafhankelijke Commissie voor Contante Geldoverdrachten installeren om het proces te bewaken en te zorgen dat het niveau van de uitkeringen bepaald wordt door economische criteria en niet vlak voor de verkiezingen verhoogd wordt.
Hoeveel beter zou het niet zijn als onvoorwaardelijke, universele, individuele, contante uitbetalingen rustig en zonder haast geïntroduceerd zouden worden. We weten dat ze een groot verschil hebben gemaakt in het leven van die duizenden dorpelingen in onze proefprojecten. We hebben hun verhalen gehoord, hun kinderen gezien en de gegevens, verzameld door onze veldwerkers, geanalyseerd. Er ligt een uitgelezen kans om het sociale beleid in India te hervormen. Laten we hopen dat de politici van de gelegenheid gebruik maken .
Auteur: Guy Standing
Vertaling: Florie Barnhoorn
Oorspronkelijke titel: Can Basic Income Cash Transfers Transform India?
Bron:
Gepubliceerd door BIEN in Basic Income News, 04-02-2013
http://binews.org/2013/02/
en als hoofdartikel in de Citizen’s Income Newsletter, uitgave 2, 2013
http://www.citizensincome.org/
Ten tijde van het schrijven van dit artikel was de auteur hoogleraar, thans professor, ontwikkeling bij SOAS [http://www.soas.ac.uk/] en co-voorzitter van BIEN [http://www.basicincome.org/
Zie hier zijn inauguratiespeech:
Vanaf de 57e minuut gaat het echt over het basisinkomen. Hij begint met het aanhalen van een tekst die Thomas Paine al in 1795 heeft uitgesproken: het basisinkomen zou je moeten zien als dividend wat uitgekeerd wordt aan ons omdat onze voorouders er voor gezorgd hebben dan wij op dit moment op deze levensstandaard zijn gekomen, zonder daar iets voor te hebben gedaan. Wat wij doen heeft geen enkele invloed op onze levensstandaard nu! zie filmpje vanaf 57:30: