De discussie over het basisinkomen en de negatieve conclusie die Bas Jacobs trekt inzake de ev. invoering geeft mij aanleiding om op een paar zaken te wijzen, die met betrekking tot de invoering van een OBi (Onvoorwaardelijk Basisinkomen) wezenlijk zijn en die in de discussie niet aan bod komen.
Het betreft hier in de eerste plaats het systeem van belastingheffing. In Nederland en ook in de rest van de kapitalistische wereld is het gewoon geworden om belasting te heffen op “inkomen”. Bas Jacobs heeft gelijk dat vereenvoudiging via een vlaktax, een schijnvertoning is immers het systeem ontleent zijn complexiteit aan de definitie van “inkomen”. En wat de draagkracht en de “sterkste schouders” betreft is het misschien interessant om te weten dat het heffen van inkomstenbelasting per saldo feitelijk een overbodige correctie op de loonbelasting is; deze “correctie” is immers ± nihil de laatste jaren. Blijft dus staan de loonbelasting die dus een regelrechte belasting op het loon (van de als maar schaarser wordende loontrekkers) is; afgezien van de ambtenaren zijn er immers alsmaar minder loontrekkers….. De conclusie is dan dus ook dat de inkomstenbelasting met betrekking tot inkomens(her)verdeling een tamelijk mank instrument is (geworden). Deze belasting heeft immers niet al te veel meer met inkomen in de zin van koopkracht te maken. Effectief verhoogt zij alleen maar de loonkosten, die overigens toch al veel te hoog zijn.
Invoering van een Onvoorwaardelijk Basisinkomen, bij handhaving van het huidige belastingsysteem, zal daarom alleen maar leiden tot vergroting van het zwarte circuit (dat naar schatting van PWC nu ± 12 mld. “belastingschade” oplevert). Waarom zou je immers nog (wit) gaan werken als je de helft van het verdiende geld moet afgeven, terwijl je toch al kunt leven (van je OBi).
Nee, iedere econoom die een beetje serieus over het basisinkomen nadenkt (dat zijn er overigens maar weinig….) moet tot de conclusie komen dat ook(!) de invoering van een basisinkomen een ander belasting systeem vereist.
In het huidige systeem drukt niet alleen de loonbelasting maar ook nog een keer de sociale lasten op de loonkosten, terwijl deze sociale lasten feitelijk lasten van de samenleving als geheel zouden moeten zijn en dus niet alleen op de lonen (dat wil zeggen op de werkgelegenheid !) zouden moeten drukken.
Invoering van een OBi en verlegging van de belastingen van de lonen naar de producten (in de prijs waarvan ze overigens toch terecht komen..), zou de loonkosten in Nederland op ± 35% brengen van de huidige lonen. Pas onder zulke omstandigheden kan er langzamerhand weer sprake zijn van (eerlijke) concurrentie op de wereldarbeidsmarkt en kan een fors stuk van de huidige globalisering, waarvan iedereen wel aanvoelt dat dat niet goed zit (zie ook Bulgaren en Roemenen..), weer terug worden gedraaid. Zo kan er ook qua belasting van het milieu meer evenwicht komen en kan aan de mode-kreet duurzaamheid wat meer inhoud worden gegeven.
Het is logischerwijs dan ook de hoogste tijd om de bakens te verzetten en daar hoort een OBi als wezenlijk onderdeel bij, maar ook een BOW (belasting op de, aan de aarde, onttrokken waarde) veel eerder dan een BTW (belasting op de toegevoegde waarde) bij. Door een dergelijke verlegging van belasting van de lonen naar de producten, met gelijktijdige invoering van een OBi kan ook het “banenschep-probleem” van de politieke agenda en kan de politiek zich daadwerkelijk gaan richten op duurzaamheid.
Bovendien maakt de invoering van een OBi pas echt een markt van de arbeidsmarkt, immers nu kan de werknemer geen “nee” zeggen, opgesloten als hij, tezamen met zijn creativiteit en zijn ideeën, is in het huidige CAO-systeem. Over onverwachte gedragseffecten gesproken…..
Door Dhr. Leon Segers op di, 11/03/2014 – 12:27
See more at:
http://www.economie.nl/weblog/marcel-canoy-over-de-vlaktaks-en-het-basisinkomen#sthash.69mAPbuz.dpuf
en
http://www.economie.nl/comment/919#comment-919 (Met alle verwijzingen van Bas Jacobs)