De Vereniging Basisinkomen pleit voor een economisch systeem waarin de staat aan iedereen een basisinkomen garandeert. Alle mensen ontvangen dan voldoende geld om van te leven, zonder daarvoor te hoeven werken. Hoeveel mensen er nu werken voor hun geld, weet ik niet, maar kinderen, full time huisvrouwen, studenten, gepensioneerden, arbeidsongeschikten, werklozen en bijstandsmoeders vormen samen wel een substantieel deel van de bevolking. Zij ontvangen allen hun levensonderhoud zonder te werken in het reguliere arbeidsproces. Daarnaast zijn er talloze mensen die (vaak naast hun baan!) als vrijwilliger werken. Het verband tussen arbeid en inkomen is dus toch reeds volledig zoek!
Stel dat iedere inwoner van Nederlander 1000 Euro per maand zou krijgen, wat zou dat dan kosten? Politici zullen u verzekeren dat daar geen geld voor is, maar dat is onzin! Er is geld voor bail-outs voor de banken en voor Joint Strike Fighters, er is geld voor een militaire missie naar Afghanistan! Als Nederland dat alles kan betalen van het geld dat de centrale banken uit het niets creëren, dan kan een basisinkomen er ook nog wel af. De vraag wat een basisinkomen kost, is daarmee niet beantwoord, maar waarschijnlijk levert het op termijn zelfs geld op!
Stel dat het belastingstelsel grondig werd vereenvoudigd. Alle belastingen vervallen, behalve de BTW en die gaat drastisch omhoog. Deze belasting wordt namelijk betaald over iedere aankoop, dus door de gebruiker van goederen en diensten. Weliswaar is de verkoper degene die deze belasting int en afdraagt aan de belastingdienst, maar BTW is een belasting op het besteden van geld. Rijke mensen besteden meer geld dan arme mensen, daarom is deze belasting op een eerlijke manier progressief. Bedrijven betalen BTW over alle grondstoffen die ze kopen, maar als ze hun producten verkopen, dan krijgen ze hun betaalde BTW weer terug. De regel van de BTW is dus: de gebruiker betaalt!
In het huidige systeem zijn er talloze mensen die wel betaald werken, maar niets produceren: de ambtenaren, de controleurs en regelaars van onze broekzak – vestzak belasting- en verzorgingsstaat. Neem een bijstandsmoeder: over haar karige uitkering wordt eerst loonbelasting geheven, vestzak – broekzak! Daarnaast ontvangt ze huursubsidie, zorgtoeslag en kinderbijslag, drie maal broekzak – vestzak, drie aparte formulieren die jaarlijks worden ingevuld, gecontroleerd en eventueel gehonoreerd! Voor vrijwilligerswerk (waarvoor ze toestemming moet vragen aan broekzak!) krijgt ze een onkostenvergoeding die moet worden gecontroleerd op eventuele vestzak! Alle bijverdiensten worden immers gekort op haar bijstandsuitkering. En dat is nog maar een voorbeeld van hoe we elkaar eeuwig bezig kunnen houden. Een drastische vereenvoudiging in de vorm van alleen nog maar BTW levert daarom zeker iets op!
Hoe hoog die BTW moet worden, mag een econometrist berekenen, maar voor het gemak houden we het even op 50%. De helft van het geld dat we gezamenlijk uitgeven, gaat dan naar de Staat. Dit lijkt veel, maar op dit moment betalen we ook ongeveer 50% belasting. Deze bestaat uit 4% of 19% BTW, uit loonbelasting, vermogensbelasting, vennootschapsbelasting, accijnzen, onroerend goed belasting, waterschapsbelasting, motorrijtuigenbelasting en zo voort. Het is een totaal versplinterd systeem! Accountants en belastingadviseurs hebben het daar druk mee. Alle belastingen die een bedrijf moet betalen, worden doorberekend in de prijs die de consument voor het product betaalt. Voor de consument worden de producten waarschijnlijk niet duurder wanneer al die belastingen worden verzameld in één: de BTW.
Stel: de helft van ons geld gaat naar de staat en deze garandeert iedere inwoner een inkomen van 1000 Euro per maand. Wie minder inkomen ontvangt, krijgt het verschil bijgelegd door de Staat, uit te betalen door de belastingdienst in de vorm van een negatieve aanslag. Werkgevers leggen daartoe hun loonlijsten over aan de belastingdienst en zelfstandigen tonen hun omzet en winstcijfers. De belastingdienst als eventueel uitkerende instantie controleert niet op persoonlijke gedragingen, zoals of u soms samenwoont, of u wel voldoende solliciteert, of uw haardracht wel representatief is. De enige controle gaat over uw inkomen!
Tegen een arbeidsloos inkomen wordt vaak aangevoerd dat het de profiteurs en uitvreters bevoordeelt. Uit onderzoek in Zwitserland is gebleken dat de meeste mensen denken dat vrijwel niemand nog aan het werk zou gaan, wanneer men ook zonder te werken een inkomen krijgt. Vraagt men dezelfde mensen echter naar wat ze zelf in dat geval zouden doen, dan is het antwoord: “Ik zou mijn werk echt niet willen missen!” Werk geeft inhoud aan hun bestaan, het levert sociale contacten en nieuwe uitdagingen! Wie met tegenzin naar het werk gaat, kan er dan mee stoppen, maar ik denk dat de meeste collega’s van deze persoon dan opgelucht ademhalen!
Wie denkt dat mensen alleen maar werken omwille van het geld, heeft het niet begrepen. De meeste mensen gaan met plezier naar hun werk! Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt zelfs deze schijnbare paradox: geef de mensen meer geld en ze gaan soms minder hard werken! In de volgende animatie wordt dit uitgelegd.
Drive: The surprising truth about what motivates us duurt 10 minuten.
Stel dat iedereen kon rekenen op een basisinkomen van 1000 Euro per maand, dan kon men kiezen welk werk men nog wil doen. De betaalde banen blijven gewoon bestaan, misschien tegen een iets hoger minimumloon, maar voor de werkgevers worden de loonkosten minder, want de loonbelasting vervalt. Arbeid wordt goedkoper! De BTW gaat echter drastisch omhoog, de producenten zullen dus zuinig moeten zijn met hun grondstoffen!
Een dakloze, die nu een zeer lage uitkering krijgt omdat hij of zij geen woonlasten heeft, zou van die 1000 Euro een huis kunnen huren. Twee of drie daklozen in een huis zullen zich samen rijk voelen! Het huidige systeem bevordert slechts het “ieder voor zich”, want op samenwonen staat een korting op de uitkering en/of een hogere aanslag van de belastingdienst. Met een arbeidsloos basisinkomen voor iedereen en alleen nog BTW als belasting vervallen deze onbedoelde effecten van ons goedbedoelde broekzak – vestzak systeem.
Natuurlijk heeft dit simpele systeem haken en ogen. Als we ook aan alle kinderen 1000 Euro per maand toekennen, dan zouden sommige mensen kinderen kunnen krijgen omwille van het geld. We zouden het basisinkomen daarom kunnen koppelen aan de leeftijd. Het huidige systeem zit echter vol met vestzak – broekzak regelingen. Een alleenstaande moeder krijgt kinderbijslag en een-ouder toeslag. Vanwege de leerplicht betaalt ze daarvan verplicht schoolgeld en de zogenaamd vrijwillige ouderbijdrage. Leerplicht behoort samen te gaan met gratis onderwijs, anders is het gedwongen winkelnering! En zo zullen er meer verfijningen mogelijk zijn. Waar het werkelijk om gaat, is dat we afstappen van het adagio: wie niet werkt, zal ook niet eten. Want dat is al heel lang niet meer het geval!
De volgende documentaire is gemaakt in Zwitserland. Hij is Duitstalig, maar er is ook een versie Nederlands ondertiteld, helaas met vertaalfouten. Hinderlijk is dat Wirtschaft wordt vertaald met wetenschap! Wirtschaft is welvaart. Wie voldoende Duits verstaat, kan beter de Duitse versie bekijken. Voor een Europees initiatief om te komen tot een onvoorwaardelijk basisinkomen, zie deze website voor meer informatie.
Grundeinkommen duurt een uur en 40 minuten.
Zonder ondertiteling:
Met Nederlandse ondertiteling (laadt wat traag):
Auteur: mr. drs. BOU http://www.boublog.nl/2011/01/09/kiezen-voor-een-arbeidsloos-basisinkomen