productiemiddelen Archieven - onvoorwaardelijk Basisinkomen

Een onvoorwaardelijk basisinkomen brengt verschillende sociale effecten. Mensen zijn geen loonslaven meer, vrouwen worden zelfstandiger en vrijwilligerswerk wordt niet meer bestraft door een korting op de uitkering, betoogt Jolanda Verburg .

Onze samenleving is in transitie. De overgang van het industriële naar het digitale tijdperk is in volle gang maar gaat niet zonder slag of stoot. We zijn in verwarring door de chaos en onzekerheid die het met zich mee brengt. Zelfs de politiek heeft weinig antwoorden op de verandering, terwijl er wel instrumenten zijn.

Een groot probleem is dat gevestigde politieke partijen blijven vasthouden aan wat er is. Het roer omgooien is een groot risico, want als ze onvoldoende de relevantie van nieuwe ontwikkelingen weten over te brengen aan het electoraat dan kan het desastreuze gevolgen hebben voor de partij. Daarom is een instrument als het onvoorwaardelijk basisinkomen nog niet ingevoerd.

Toch heeft het basisinkomen zowel in de jaren ’80 als in de jaren ’90 op de politieke agenda gestaan, vooral bij de partijen aan de rechterflank van het politieke spectrum. Zij zien in dat het vrijheid biedt aan de burger en dat het de overheid kan ontlasten en waardoor overheidsuitgaven worden bespaard. De linkse partijen daarentegen beschouwen de burgers nog te vaak als onmondig, niet deskundig en hulpbehoevend, resulterend in de bevoogdende rol van de overheid “die wel weet wat goed is voor haar burgers.” Verder lezen →

De financiering van een basisinkomen is een kwestie van de economisch goed doordachte en sociaal rechtvaardige vormgeving van de toename en verdeling van waardecreatie.

Wanneer we tegenwoordig praten over de mogelijkheid van een basisinkomen in Europa, dan danken we dat aan ontwikkelingen waarvan de principes na de Middeleeuwen in de periode van de Verlichting aanvaard werden. Zij brachten ingrijpende veranderingen met zich mee:

Op cultureel gebied trad de secularisatie in waardoor er een scheiding kwam tussen kerk en staat. De kerk boette aan maatschappelijke dominantie in. Tegelijkertijd ontstond een humanistisch mens- en wereldbeeld.
De deling van de macht door de scheiding van de uitvoerende-, wetgevende- en rechterlijke macht heeft een moderne rechtsstaat mogelijk gemaakt.
De deling van de arbeid werd de basis voor het bedrijfsleven, dat een
wereldwijde economische dimensie kreeg.

Door arbeidsdeling is het economische leven compleet veranderd en wel van zelfvoorziening naar een wereld omspannende ordening. Dit ging gepaard met de fabricage van een diversiteit aan productiemiddelen. Daardoor kon de economische productiviteit aanzienlijk toenemen. Een overdaad aan waardevermeerdering was geboren. De toename ervan brengt het vraagstuk van de verdeling van waardecreatie met zich mee. Een basisinkomen krijgt in deze context een economische grondslag. Verder lezen →

productiemiddelen

De sociale effecten van een basisinkomen

Het basisinkomen bekeken vanuit een economisch perspectief